Αντλίες συνεχούς έγχυσης Ινσουλίνης και τεχνολογία στο Σακχαρώδη Διαβήτη

224

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί ασθένεια με αυξανόμενη επίπτωση σε παγκόσμιο επίπεδο.  Αφορά σήμερα περίπου 400 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο και διακρίνεται σε 4 κύριες κατηγορίες: ΣΔ τύπου 1, ΣΔ τύπου 2, ΣΔ κύησης  και άλλοι σπανιότεροι τύποι.

Ο Σακχαρώδης  Διαβήτης διαγιγνώσκεται σήμερα σε ολοένα και μικρότερες ηλικίες και συνοδεύεται συχνά από σοβαρές επιπλοκές δημιουργώντας αυξημένες ανάγκες υγειονομικής φροντίδας, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και επιβαρύνοντας με δυσβάστακτο κόστος τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Είναι γνωστό, πως ένας αρρύθμιστος διαβητικός έχει μειωμένο προσδόκιμο ζωής και πολλαπλάσιο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νοσηρότητα, εκδήλωση νεφρικής ανεπάρκειας, τύφλωση και ακρωτηριασμό των κάτω άκρων.

Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στον τομέα της έρευνας, ως προς την κατανόηση της αιτιοπαθογένειας της νόσου, την έγκαιρη διάγνωση, την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μέσων. Παρόλα αυτά, μεγάλο ποσοστό των ασθενών δεν επιτυγχάνει ακόμα τους θεραπευτικούς στόχους. Είναι χαρακτηριστικό, πως οι τιμές γλυκόζης στο αίμα μεταβάλλονται χιλιάδες φορές την ημέρα, επηρεαζόμενες όχι μόνο από την πρόσληψη τροφής αλλά και από την έκκριση πολλών ορμονών, γεγονός που αναδεικνύει τη δυσχέρεια επίτευξης άριστης γλυκαιμικής ρύθμισης.  Για ένα νέο διαβητικό ασθενή, η αποτυχία σωστής ρύθμισης ισοδυναμεί με ελάττωση του προσδόκιμου ζωής κατά 12-15 έτη, γεγονός που κάνει επιτακτική την ανάγκη για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που θα μιμούνται αποτελεσματικότερα τη φυσιολογική παγκρεατική ορμονική έκκριση και άρα θα οδηγούν σε ομαλότερες διακυμάνσεις των τιμών γλυκόζης στο αίμα κατά τη διάρκεια της ημέρας.  Με τη βοήθεια της επιστημονικής  προόδου, με την ανάπτυξη της ασύρματης επικοινωνίας και την τελειοποίηση των ηλεκτρονικών συσκευών με έξυπνο λογισμικό, οι ινσουλινοεξαρτώμενοι διαβητικοί τύπου 1 ή τύπου 2, έχουν πλέον στη διάθεσή τους ως σημαντικούς συμμάχους τις αντλίες συνεχούς υποδόριας έγχυσης ινσουλίνηςτο σύστημα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης και πιο πρόσφατα, το τεχνητό και το βιονικό πάγκρεας.

Οι αντλίες ινσουλίνης μετρούν περίπου 40 χρόνια ζωής και ο αριθμός των χρηστών τους σήμερα ανέρχεται σε περίπου 1 εκατομμύριο παγκοσμίως με τάση αύξησης, τόσο μεταξύ ατόμων με ΣΔ τύπου 1 αλλά και με ΣΔ τύπου 2.  Το βάρος τους κυμαίνεται μεταξύ  70 και 130 γρ. και οι διαστάσεις τους μεταξύ 5 και 9 εκ.  Πρόκειται για συσκευές μεγέθους ενός κινητού τηλεφώνου, οι οποίες λειτουργούν με κοινές μπαταρίες και μέσω καθετήρα που τοποθετείται στον υποδόριο ιστό εγχέουν συνεχώς ταχείας δράσεως ινσουλίνη. Η ινσουλίνη τοποθετείται μέσα σε ένα ρεζερβουάρ χωρητικότητας 300 μονάδων και το οποίο χρήζει αλλαγής κάθε 3 μήνες. Το ίδιο συχνά πρέπει να αλλάζει και το σετ έγχυσης, το οποίο αποτελείται από τον καθετήρα και ένα λεπτό σωλήνα που συνδέεται με το ρεζερβουάρ. Στη συσκευή υπάρχουν επίσης κουμπιά μέσω των οποίων γίνεται πλοήγηση στο μενού για αλλαγή των ρυθμίσεων, αλλά και για πραγματοποίηση bolus δόσεων. Με τις αντλίες ινσουλίνης δίνεται η δυνατότητα προσαρμογής του ρυθμού βασικής έκκρισης, ανάλογα με την ώρα της ημέρας και το πρόγραμμα ζωής του ασθενή, ενώ καταργείται η ανάγκη πραγματοποίησης επαναλαμβανόμενων ενέσεων. Παράλληλα, αυξάνεται η ακρίβεια στη χορήγηση ινσουλίνης, διότι δίνεται η δυνατότητα επιλογής δόσεων από μόλις 0.025 μονάδες.

Οι αντλίες συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης, όμως, δεν είναι κατάλληλες για όλους τους διαβητικούς ασθενείς. Το υψηλό κόστος της ίδιας της συσκευής, αλλά και το ετήσιο κόστος προμήθειας αναλώσιμων και εκπαίδευσης των ασθενών, περιορίζει τη δυνατότητα χορήγησής της μόνο σε εκείνους που πρόκειται να ωφεληθούν περισσότερο. Ο ιδανικός υποψήφιος είναι ο ασθενής με ΣΔ τύπου 1 που:  πραγματοποιεί  ≥4 ενέσεις ινσουλίνης και ≥4 μετρήσεις γλυκόζης ημερησίως, είναι πρόθυμος να διατηρήσει στενή επαφή με την ιατρική του ομάδα και να αναλάβει τις υποχρεώσεις που απαιτούνται για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση της νέας αυτής θεραπείας.