Η κύηση με διαβήτη μπορεί να είναι επιτυχής, όταν προγραμματιστεί σωστά.

Πριν επιχειρήσουν να μείνουν έγκυες, οι γυναίκες με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2, θα πρέπει να λάβουν συμβουλές που θα περιλαμβάνουν τη βέλτιστη διαχείριση του διαβήτη και της διατροφής,:

• Διαβήτης πριν την κύηση (Pregestational diabetes):  Συνήθως τύπου 1, αλλά και τύπου 2 σε μεγαλύτερες ηλικίες (>35 ετών, συχνά λανθάνων).
• Διαβήτης κυήσεως (GDM Gestational diabetes):  Διαγιγνώσκεται από την 24^η έως την 28^η εβδομάδα της κύησης.

Η κύηση με διαβήτη μπορεί να είναι επιτυχής, όταν προγραμματιστεί σωστά.

Πριν επιχειρήσουν να μείνουν έγκυες, οι γυναίκες με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2, θα πρέπει να λάβουν συμβουλές που θα περιλαμβάνουν τη βέλτιστη διαχείριση του διαβήτη και της διατροφής, κατά προτίμηση σε συνεργασία με μια διεπιστημονική ομάδα παρακολούθησης της εγκυμοσύνης για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων τόσο της μητέρας, όσο και του νεογνού.

Α)  Οδηγίες πριν την προσπάθεια σύλληψης (preconception):  

Υψηλά σάκχαρα (Dysglycemia) στην εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσουν- με πολλούς τρόπους- σε ανεπιθύμητη έκβαση την κύηση.  Αυξημένα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο έμβρυο.

• 1^ο τρίμηνο : ↑ εμβρυϊκές δυσπλασίες
• 2^ο και 3^ο τρίμηνο: ↑ κίνδυνος μακροσωμίας και μεταβολικές επιπλοκές

1.  Επίτευξη τουλάχιστον 3 μήνες πριν από τη σύλληψη καλής ρύθμισης (A1C ≤ 7.0%), για να μειωθεί ο κίνδυνος:

• Αυτόματης αποβολής
• Συγγενών ανωμαλιών
• Προεκλαμψίας

2.  Αξιολόγηση και διαχείριση τυχόν επιπλοκών (π.χ. υπέρταση, θυρεοειδοπάθειες, κ.λ.π.).

3. Αλλαγή σε ινσουλίνη, αν χορηγούνται παράγοντες από του στόματος (πλην ίσως μετφορμίνης).

4. Φολικό οξύ 5 mg/ημέρα, 3 μήνες πριν από τη σύλληψη και έως 12 εβδομάδες μετά τη σύλληψη. Η λήψη συμπληρωμάτων θα πρέπει να συνεχιστεί με ένα κατάλληλο πολυβιταμινούχο σκεύασμα που περιέχει 0,4 έως 1,0 mg φολικού οξέος από 12 εβδομάδες μετά τη σύλληψη έως 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό ή για όσο διάστημα συνεχίζεται ο θηλασμός.

5. Διακόψτε δυνητικά επικίνδυνα φάρμακα για το έμβρυο.

6. Συμβουλές στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας με διαβήτη, σχετικά με ένα αξιόπιστο τρόπο για έλεγχο των κυήσεων.

7. Η παχυσαρκία σχετίζεται με δυσμενή έκβαση της εγκυμοσύνης. Επίτευξη ενός υγιούς βάρους στην μητέρα, πριν την κύηση, είναι επιθυμητή.

Β)  Έλεγχος για επιπλοκές πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Χρειάζεται να παρακολουθείται η αρτηριακή πίεση και να πραγματοποιείται έλεγχος για:

Αμφιβληστροειδοπάθεια:  Αναγκαιότητα οφθαλμολογικής αξιολόγησης.  ΠΡΟΣΟΧΗ:  κίνδυνος εξέλιξης της αμφιβληστροειδοπάθειας, ιδίως στον τύπο 1 κατά την κύηση.

Νεφροπάθεια: Οι γυναίκες με μικρολευκωματινουρία ή έκδηλη νεφροπάθεια βρίσκονται σε ↑ κίνδυνο για υπέρταση και προεκλαμψία και θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για αποφυγή αυτών των περιπτώσεων.

Θυρεοειδοπάθεια:  Παρακολούθηση θυρεοειδικής λειτουργίας ανά 3μηνο στην κύηση.

Γ)  Γλυκαιμικός Έλεγχος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Αποτελεί αναγκαιότητα η βέλτιστη γλυκαιμική ρύθμιση στην εγκυμοσύνη για προϋπάρχοντα ΣΔ.  Χρειάζεται:

• Εξατομικευμένη θεραπεία με ινσουλίνη (προτιμώνται ανάλογα) και στενή παρακολούθηση.
• Ενθαρρύνουμε τους ασθενείς για αυτομέτρηση (SMBG) πριν και μετά το φαγητό ή συνεχή καταγραφή (CGMS), αν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι.

Θεραπεία με Ινσουλίνη:  Στόχοι

Οι στόχοι ρύθμισης που διακρίνονται σε ελαστικούς και αυστηρούς, καθορίζονται με βάση τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.

Στόχοι ελαστικοί

Σάκχαρο νηστείας:  80-95 mg/dl

2h Μετά το γεύμα:  <180 mg/dl

Στόχοι  αυστηροί – εντατικοποιημένη ρύθμιση (Canadian Diabetes Ass.)

Σάκχαρο νηστείας:    <95 mg/dl

1h μετά το γεύμα:    <, 140 mg/dl

2h μετά το γεύμα:  < 120 mg/dl

Δ)  Σακχαρώδης Διαβήτης & τοκετός.

Οι γυναίκες θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια του τοκετού και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα της μητέρας θα πρέπει να διατηρούνται ανάμεσα σε 72-126 mg/dl, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος νεογνικής υπογλυκαιμίας.

Δεν υπάρχουν αποδείξεις, εκτός απολύτων ενδείξεων, ότι η καισαρική, ιδίως σε μια ομαλή κύηση, πλεονεκτεί του φυσιολογικού τοκετού στις εγκύους με ΣΔ.

Οι γυναίκες θα πρέπει να λαμβάνουν επαρκή γλυκόζη και τακτικές μετρήσεις σακχάρου κατά τη διάρκεια του τοκετού, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις ενέργειας του τοκετού.

Ε)  Μετά τον τοκετό – Θηλασμός.

1. Προσαρμογή της ινσουλίνης  κατά τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.
2. Ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να θηλάσουν, αφού αυτό μπορεί να μειώσει την παχυσαρκία για τους απογόνους, ειδικά σε περιβάλλον μητρικής παχυσαρκίας.
3. Μετφορμίνη  μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια του θηλασμού.  Δεν υπάρχουν μακροχρόνια δεδομένα για το θηλασμό, αλλά φαίνεται ασφαλής.
4. Ελέγξτε για θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, ιδίως σε T1DM.  Ελέγξετε TSH σε 6-8 εβδομάδες μετά τον τοκετό.

Ο διαβήτης δε χρειάζεται να δημιουργεί αναστολές στην επιθυμία κύησης, χρειάζεται εκπαίδευση και καλή ρύθμιση.   Όσο πιο νωρίς, τόσο καλύτερα!

Συνοψίζοντας, η ευγλυκαιμία από νωρίς οδηγεί σε ευτυχή αποτελέσματα, τόσο για τη μητέρα όσο και για το νεογέννητο.  Είναι απαραίτητες οι οδηγίες για διατροφή και  άσκηση μαζί με εκπαίδευση και υποστήριξη στην αλλαγή τρόπου ζωής, από νωρίς. Αλλαγές που ξεκινούν αρκετά πριν από την κύηση και οδηγούν σε απώλεια βάρους και καλή φυσική κατάσταση,  φαίνεται ότι είναι πολύ πιο αποτελεσματικές.

Με εκπαίδευση στην αυτομέτρηση, μπορούμε να πετύχουμε αυστηρό γλυκαιμικό έλεγχο και να αποφύγουμε υπογλυκαιμίες. Παράλληλα, με εντατική συμβουλευτική υποστήριξη κατά την κύηση, πετυχαίνουμε μείωση του κινδύνου για συγγενείς ανωμαλίες, λιγότερη μακροσωμία, λιγότερη δυστοκία ώμου, λιγότερες υπερτασικές επιπλοκές, λιγότερα προβλήματα και καλύτερα αποτελέσματα στον τοκετό.

Ακρογωνιαίος λίθος καλών αποτελεσμάτων, ο προγραμματισμός, η εκπαίδευση και η υποστήριξη από κατάλληλη ομάδα θεραπευτών!