Ο ανθρώπινος οργανισμός, σωματικά και νοητικά γνωρίζει σημαντικές μεταβολές, καθώς μεγαλώνουμε. Από την πρώτη παιδική ηλικία μέχρι τα βαθιά γεράματα ο ρυθμός ωρίμανσης και γήρανσης του οργανισμού διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται τόσο από γενετικούς (κληρονομικούς) παράγοντες, όσο και από επιγενείς επιδράσεις του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής που ακολουθούμε. Μετά την ηλικία των 40 αρχίζει μία προοδευτική φυσιολογική γήρανση του οργανισμού μας, η οποία αρχικά είναι ήπια και δύσκολα γίνεται αντιληπτή. Μετά τα 60 γίνεται εντονότερη και σε μερικά άτομα ραγδαία, οδηγώντας τα σε σωματική και/ή νοητική δυσπραγία και αναπηρία. Μερικές από τις σημαντικές μεταβολές που υφίσταται ο οργανισμός μας με την ηλικία είναι:
- Η μείωση της μυϊκής μάζας, με αποτέλεσμα την προοδευτική μείωση των δυνάμεων και των αντοχών μας, καθώς και τον δυσκολότερο έλεγχο της βάδισης και της ισορροπίας.
- Η εξασθένιση του καρδιακού μυός οδηγεί σε μείωση της απόδοσής της, ενώ η εξασθένηση των μυϊκών σφιγκτήρων και του νευρικού συστήματος προκαλεί δυσχέρεια στη συγκράτηση ούρων και κοπράνων.
- Η εξασθένιση των οστών και η προοδευτική εγκατάσταση της οστεοπόρωσης, η οποία σε συνδυασμό με τη μυϊκή εξασθένιση οδηγεί σε ευκολότερες πτώσεις και κατάγματα.
- Η ατροφία του δέρματος λόγω της εκφύλισης του κολλαγόνου και της ελαστίνης, με αποτέλεσμα την απώλεια του τόνου και της ελαστικότητας και τη ρυτίδωσή του. Ο βαθμός της ρυτίδωσης θα εξαρτηθεί και από τη συνολική ηλιακή ακτινοβολία που έχει δεχτεί το δέρμα μας κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
- Η σκλήρυνση των αρτηριών σαν συνέπεια της αναπόφευκτης αθηρωμάτωσης που εγκαθίσταται με την πάροδο των ετών, η οποία έχει άμεση σχέση με την κακή διατροφή, την έλλειψη άσκησης και τις διαταραχές του μεταβολισμού του σακχάρου και των λιπιδίων που συμβαίνουν με την ηλικία. Η αρτηριοσκλήρυνση ευθύνεται κατά κύριο λόγο για την αύξηση της αρτηριακής μας πίεσης και την εμφάνιση υπέρτασης, όπως και για την εκδήλωση καρδιαγγειακών επιπλοκών (π.χ. εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων).
- Η άμβλυνση των αισθήσεών μας, με αποτέλεσμα τη μείωση της ακουστικής και της οπτικής μας ικανότητας. Η πρεσβυακοΐα, η πρεσβυωπία και ο καταρράκτης αποτελούν συνέπειες της προοδευτικής γήρανσης του οργανισμού.
- Η εμμηνόπαυση στις γυναίκες και η στέρηση του οργανισμού τους από τις προστατευτικές και ευεργετικές επιδράσεις που ασκούν οι γυναικείες ορμόνες στο σύνολο του οργανισμού.
- Η υπερτροφία του προστάτη στους άνδρες, που προκαλεί σοβαρά δυσουρικά ενοχλήματα που χαλούν συχνά την ποιότητα ζωής τους.
Η γήρανση του οργανισμού μας είναι μια φυσιολογική και αναπόφευκτη διαδικασία συνυφασμένη με τον κύκλο ζωής του ανθρώπου και κάθε ζώντος οργανισμού. Αν εξαιρέσουμε τους κληρονομικούς παράγοντες που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να καθυστερήσουμε ή να κάνουμε λιγότερο προβληματική την έλευση των γηρατειών. Μερικά από τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:
- Τη σωστή διατροφή. Συστήνεται η υιοθέτηση της Μεσογειακής Διατροφής, που περιλαμβάνει μειωμένες ποσότητες λιπαρών ζωικών τροφών, μεγαλύτερη κατανάλωση ψαριών και οσπρίων, άφθονα λαχανικά, φρούτα και τη χρήση ελαιόλαδου για την παρασκευή φαγητών και σαλατών.
- Την αποφυγή τοξίκωσης του οργανισμού, με το κάπνισμα, την κατάχρηση αλκοόλ και καφέ.
- Την τακτική άσκηση. Συστήνεται γρήγορο περπάτημα για 20-30 λεπτά, ημερησίως. Θεωρείται η καταλληλότερη άσκηση. Ωστόσο, κάθε άθληση (ποδήλατο, γυμναστική) που βάζει σε κίνηση τον οργανισμό μας είναι καλή.
- Τον επαρκή και καλό ύπνο και την ανάπαυση, ιδιαίτερα μετά από κοπιαστικές δραστηριότητες.
- Τον περιορισμό του στρες και την υιοθέτηση αντι-στρες τακτικών για εκτόνωσή του, όταν δεν μπορούμε να το αποφύγουμε (άσκηση, μουσική, γιόγκα κ.λπ.).
- Την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων υγείας, με τακτικές προληπτικές εξετάσεις.
