Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία από τις πιο κοινές χρόνιες ασθένειες και αποτελεί σοβαρό πρόβλημα υγείας στον παγκόσμιο πληθυσμό. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας για το Διαβήτη, ο επιπολασμός του σακχαρώδους διαβήτη στην Ελλάδα, υπολογίζεται σε 7,5%, οι θάνατοι που σχετίζονται με το διαβήτη σε 4.963/έτος και το μέσο ετήσιο κόστος σχετιζόμενο με το διαβήτη ανά άτομο με διαβήτη σε 2.562 ευρώ. Με τόσο υψηλό κόστος σε χρήμα αλλά και ανθρώπινες ζωές, ο διαβήτης αποτελεί μία σημαντική πρόκληση για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και ένα εμπόδιο για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Η θεραπευτική παρέμβαση πρέπει να είναι έγκαιρη και εξατομικευμένη. Οι υγιειονοδιαιτητικές παρεμβάσεις (δίαιτα, άσκηση, διακοπή καπνίσματος), αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της θεραπευτικής αγωγής. Η θεραπεία θα πρέπει να ξεκινά με τη χορήγηση μετφορμίνης, εκτός εάν υπάρχει αντένδειξη (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια) ή δυσανεξία (π.χ. γαστρεντερικές διαταραχές). Εάν η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) παραμένει εκτός στόχου μπορεί να προστεθεί δεύτερη ή και τρίτη αγωγή από του στόματος (γλιταζόνη, αναστολέας DPP-4, αναστολέας SGLT-2, σουλφονυλουρία) ή ενέσιμη (αγωνιστής GLP-1 ή βασική ινσουλίνη). Σε μη επίτευξη του γλυκαιμικού στόχου συστήνεται συνδυασμός ενέσιμων αγωγών (συνδυασμός αγωνιστή GLP-1 με βασική ινσουλίνη ή εντατικοποιημένο σχήμα ινσουλινοθεραπείας ή σε κάποιες περιπτώσεις μίγματα ινσουλίνης).
Σε αρκετές περιπτώσεις η εντατικοποίηση της θεραπείας καθυστερεί. Οι κυριότεροι λόγοι που προβάλλονται είναι ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας, η αύξηση του βάρους, ο φόβος της ένεσης, το χαμηλό κίνητρο, η έλλειψη εμπειρίας και χρόνου για την εκπαίδευση και σε κάποιες περιπτώσεις το υψηλό κόστος θεραπείας των νεότερων σκευασμάτων. Η καθυστέρηση αυτή σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε παρατεταμένη υπεργλυκαιμία και αγγειακές επιπλοκές που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με την έγκαιρη τροποποίηση της αγωγής. Στην προσπάθεια να ξεπεραστούν τα εμπόδια αυτά έχουν συμβάλει σημαντικά τα νεότερα σκευάσματα ινσουλίνης.
Η έναρξη ινσουλινοθεραπείας θα πρέπει να γίνεται με προσθήκη ινσουλίνης μακράς δράσης (ανθρώπινου τύπου ή ανάλογο) και η εντατικοποίηση της αγωγής με προσθήκη γευματικής ινσουλίνης, πριν το φαγητό. Τα ανάλογα ινσουλίνης μακράς δράσης αποτελούν επανάσταση στην αντιμετώπιση του διαβήτη, καθώς βοηθούν τους ασθενείς να επιτύχουν τον στόχο της HbA1c με λιγότερες υπογλυκαιμίες (και ειδικότερα λιγότερες νυκτερινές) και με μικρότερη αύξηση του βάρους σε σύγκριση με τις ανθρώπινου τύπου ινσουλίνες.
Πρόσφατα, στα ανάλογα ινσουλίνης μακράς δράσης (glargine, detemir), έχουν προστεθεί νεότερα ανάλογα με δράση που ξεπερνά τις 24 ώρες. Οι νέες αυτές ινσουλίνες (glargine U-300, degludec) με μακρά και επίπεδη δράση προσφέρουν καλύτερο έλεγχο των τιμών γλυκόζης, με ακόμα λιγότερες υπογλυκαιμίες, ευελιξία στην ώρα χορήγησης και μικρότερη διακύμανση των τιμών γλυκόζης. Μειονέκτημα αποτελεί η ακριβότερη τιμή.
Εξέλιξη στις ινσουλίνες αποτελεί και η βιο-ομοειδής γλαργινική ινσουλίνη. Ως βιο-ομοειδές ορίζεται ένα φάρμακο το οποίο έχει δημιουργηθεί ώστε να είναι παρόμοιο, αλλά όχι πανομοιότυπο, με ένα υπάρχον φάρμακο το οποίο έχει ήδη εγκριθεί και κυκλοφορεί στην αγορά. Η βιο-ομοειδής glargine δε διαφέρει (ως προς την ασφάλεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα) από την glargine, ενώ παράλληλα, διαθέτει τιμή χαμηλότερη από όλα τα άλλα ανάλογα ινσουλίνης μακράς δράσης.
Οι νέες θεραπείες σε συνδυασμό με τις παλιές δοκιμασμένες αγωγές μπορούν να συμβάλλουν στην ανθρωποκεντρική και εξατομικευμένη διαχείριση του ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη, με απώτερο στόχο τη βέλτιστη ρύθμιση και τη μείωση των επιπλοκών.
