Είναι η πρώτη φορά που μια μη μεταδοτική ασθένεια αντιμετωπίζεται ως απειλή για την παγκόσμια υγεία, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις των μεταδοτικών επιδημικών νοσημάτων, π.χ. της ελονοσίας, της φυματίωσης και του A.I.D.S.

Κάθε χρόνο, η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη είναι αφιερωμένη σε μια θεματική ενότητα που αφορά το σακχαρώδη διαβήτη π.χ.  σωστή διατροφή για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη, νεανικός σακχαρώδης διαβήτης, σακχαρώδης διαβήτης και σωματική άσκηση κ.λ.π, για να εστιάζεται η προσπάθεια συγκεκριμένα στο αντικείμενο και να δίδονται τα ανάλογα μηνύματα.

Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη (ΤΑΥ) 2017 έως 14 Νοέμβριος – είναι γυναίκες και διαβήτης, με το σύνθημα

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ σ΄ ένα υγιές μέλλον!

Η εκστρατεία προωθεί τη σημασία της προσιτής και ισότιμης πρόσβασης όλων των γυναικών σε κίνδυνο ή που ζουν με διαβήτη, για τα βασικά φάρμακα, για το διαβήτη και τις τεχνολογίες, την εκπαίδευση αυτοδιαχείρισης και τις πληροφορίες που χρειάζονται.

Η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη εορτάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Στόχος της είναι η συσπείρωση εκατομμυρίων ανθρώπων σε πάνω από 160 χώρες, με σκοπό τη μεγαλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση στο διαβήτη.

Η εκστρατεία απευθύνεται σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, των παιδιών, των ενηλίκων, των επαγγελματιών υγείας, των υπευθύνων για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων και των Μ.Μ.Ε.

Ο λογότυπος της Παγκόσμιας Ημέρας του Διαβήτη είναι ο μπλε κύκλος και καθιερώθηκε από τη διεθνή ομοσπονδία για το διαβήτη το 2007 και συμβολίζει την ενότητα στην παγκόσμια μάχη για την αντιμετώπιση του Διαβήτη.  Ο κύκλος συμβολίζει τη ζωή και την υγεία. Το μπλε χρώμα συμβολίζει τον ουρανό, που ενώνει όλα τα έθνη και είναι το χρώμα της σημαίας του Ο.ΗΕ.  Ο μπλε κύκλος συμβολίζει την ενότητα της παγκόσμιας κοινότητας του Διαβήτη, ως απάντηση στην πανδημία της νόσου.

Τι είναι σακχαρώδης Διαβήτης; Είναι μια χρόνια κατάσταση που προκύπτει όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν ο οργανισμός αδυνατεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη.  Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη, η οποία εκκρίνεται από το πάγκρεας και επιτρέπει στα κύτταρα να προσλαμβάνουν τη γλυκόζη από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν για ενέργεια.  Η κακή λειτουργία στην παραγωγή ή τη δράση της ινσουλίνης η και τα δύο, οδηγούν στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία).  Αυτό, οδηγεί μακροπρόθεσμα σε επιπλοκές που χωρίζονται σε βλάβες των μικρών αγγείων, στα μάτια, στα νεφρά, στα νεύρα (μικροαγγειοπάθεια) και βλάβες στα μεγάλα αγγεία, έμφραγμα, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και αγγειοπάθεια στα πόδια (μακροαγγειοπάθεια).

Τύποι σακχαρώδους διαβήτη

Τύπος 1. Χαρακτηρίζεται από την καταστροφή των β-κυττάρων που παράγουν την ινσουλίνη στο πάγκρεας και οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό. Τα άτομα αυτά παράγουν ελάχιστη ή καθόλου ινσουλίνη, με αποτέλεσμα η επιβίωσή τους να στηρίζεται στη λήψη της ινσουλίνης.  Είναι γνωστός και ως νεανικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος και παρουσιάζεται κυρίως στα παιδιά, στους νέους ενήλικες, αλλά και σε οποιαδήποτε ηλικία.

Τύπος 2. Χαρακτηρίζεται από έλλειψη ινσουλίνης (παράγεται λιγότερη ινσουλίνη από αυτή που χρειάζεται), αλλά και από αντίσταση στην ινσουλίνη (δεν δρα καλά και η ινσουλίνη που παράγεται).   Αφορά το 90% των διαβητικών ασθενών και προσβάλει όλες τις ηλικίες, κυρίως ενήλικες, αλλά και παιδιά. Στην Ελλάδα, την τελευταία 10ετία έχει αυξηθεί η συχνότητα του τύπου 2 σακχαρώδους διαβήτη στα παιδιά, από 3% σε 40%, λόγω παχυσαρκίας.   Είμαστε πρώτοι σε συχνότητα παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη.

Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης

Ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία οι γυναίκες χωρίς προηγούμενο ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη, παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος, κυρίως μετά το τρίτο 3μηνο της εγκυμοσύνης και η συχνότητά του στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, είναι 18% των εγκύων.  Δεν προκαλεί συμπτώματα, αλλά η διάγνωση και η θεραπεία είναι επιτακτική γιατί υπάρχουνε επιπτώσεις τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο.  Μια μητέρα με σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης είναι υποψήφια να αναπτύξει σακχαρώδη διαβήτη σε μια 5ετία από τον τοκετό, σε ποσοστό 50%.

Τα μέτρα πρόληψης πρέπει κυρίως να εστιάζουν σε όσους βρίσκονται σε κίνδυνο, έτσι ώστε να καθυστερήσουν ή ακόμα και να αποτρέψουν την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Σημαντικές έρευνες έδειξαν ότι η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και μιας καλής φυσικής κατάστασης μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Η Διεθνής Ομοσπονδία για το Διαβήτη (IDF) θέτει ένα στόχο: τουλάχιστον 30 λεπτών καθημερινής άσκησης, όπως για παράδειγμα γρήγορο περπάτημα, κολύμβηση, ποδηλασία η χορό.

Έχει αποδειχθεί, ότι το περπάτημα σε φυσιολογικούς ρυθμούς, για τουλάχιστον 30 λεπτά ημερησίως, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, από 35-40%.

Θεραπεία σακχαρώδους διαβήτη

Τύπος 1 : Η χορήγηση ινσουλίνης είναι θέμα επιβίωσης και η έναρξή της από τη διάγνωση είναι επιτακτική, ενώ η σωστή διατροφή και η σωματική άσκηση είναι εξίσου σημαντικά.

Τύπος 2 : Ο ακρογωνιαίος λίθος είναι η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και στη συνέχεια τα αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα και διάφορα άλλα ενέσιμα φάρμακα και η χορήγηση ινσουλίνης, όταν χρειάζεται. Η χορήγηση ινσουλίνης δε σημαίνει ότι το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη είναι σε τελικό στάδιο.  Απλά και μόνο γιατί το πάγκρεας, όργανο που παράγει την ινσουλίνη, φαίνεται να μην έχει τη δυνατότητα να βγάζει την ποσότητα της ινσουλίνης που χρειάζεται για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου αίματος.

Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης: Στο 90% των περιπτώσεων χρειάζεται μόνο σωστή διατροφή και σε ένα μικρό ποσοστό 10% και ινσουλίνη, που χορηγείται μόνο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και διακόπτεται μετά τον τοκετό.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη είναι μεγάλης σημασίας για την αποφυγή των επιπλοκών και είναι ευθύνη τόσο του γιατρού όσο και του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη και θα πρέπει και οι δύο να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί.

Δεν υπάρχει ήπιος σακχαρώδης διαβήτης. Υπάρχει σακχαρώδης διαβήτης που ρυθμίζεται, σύμφωνα με τους στόχους που έχει βάλει ο γιατρός, με σκοπό την πρόληψη των επιπλοκών και υπάρχει και ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης με συνέπεια τις οξείες και τις χρόνιες επιπλοκές.

Σε αυτό το τεράστιο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα θα πρέπει να κάνουμε κάτι και το σπουδαιότερο είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ και με την ευκαιρία της φετινής γιορτής της Παγκόσμιας Ημέρας του Διαβήτη που είναι αφιερωμένη <<Γυναίκα και Διαβήτης>>, να τονίσουμε πως ο σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης είναι μια προδιαβητική κατάσταση που μπορούμε να προλάβουμε την εξέλιξή της σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Να προλάβομε να μην εκδηλωθούν νέα περιστατικά ή να τα διαγνώσουμε νωρίς και από την αρχή να τα ρυθμίσομε άριστα.

<<Η απραξία δεν είναι λύση>>, αναφέρει η Διεθνής Ομοσπονδία για το Διαβήτη ( IDF) στο μήνυμά της για την Παγκόσμια Ημέρα για το Διαβήτη.

Βιβλιογραφία

• Riley P, McClaughlyn K. Understand diabetes and take control : World Diabetes Day 2009. Diabetes Voice, June 2009
• Metzger B, et al. New findings in gestational diabetes- the HAPO Study. Diabetes Voice, Special Issue : May 2009
• McGill M, McGuire H. The IDF framework for diabetes education- current status and future prospects. Diabetes Voice. March 2009
• International Diabetes Federation: a consensus on Type 2 diabetes prevention. Diabetic Medicine, 2007:24:451 – 463.
• Patients Education and psychological care. Diabetes Voice, Supplement September 2066
• Diabetes Atlas 3^rd Edition, International Diabetes Federation, 2006