Είναι το Alzheimer ο διαβήτης τύπου 3;

2292
Alzheimer

Τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη έχουν 47% μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν άνοια στο μέλλον.

Άνοια είναι ένας γενικός όρος με τον οποίο αναφερόμαστε στη μείωση των νοητικών λειτουργιών ενός ατόμου σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση. Η άνοια (στερητικό «α» + «νους») χαρακτηρίζεται από διαταραχή στη μνήμη, την κρίση, το λόγο και τη συμπεριφορά σε βαθμό που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να επιτελεί ανεξάρτητα τις καθημερινές του δραστηριότητες.

Όταν στα συμπτώματα αρχικά κυριαρχεί η αργή και προοδευτική διαταραχή στη μνήμη και τον προσανατολισμό, το υποκείμενο αίτιο συνήθως είναι η νόσος Alzheimer. Είναι το συχνότερο αίτιο άνοιας –περίπου στα 3/4 των περιπτώσεων– αλλά όχι το μόνο. Σε αρκετές περιπτώσεις, η διερεύνηση του ασθενούς αποκαλύπτει σημαντικό φορτίο αγγειακών βλαβών στον εγκέφαλο (μικρά ή μεγάλα «εγκεφαλικά»), που συνιστούν επίσης αίτιο άνοιας (αγγειακής).

Η άνοια αποτελεί μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας που προκαλεί ανυπολόγιστο φορτίο στο άτομο και την οικογένειά του. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι πάσχουν από άνοια περίπου 160.000 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω· ο αριθμός αυτός μάλλον θα αυξηθεί στο άμεσο μέλλον, καθώς η γήρανση του πληθυσμού ενδέχεται να αντισταθμίσει τις θετικές επιδράσεις των βελτιωμένων πρακτικών πρόληψης και της αύξησης της ευαισθητοποίησης του κοινού.

Μια πολύ συχνή παρανόηση σχετικά με την άνοια είναι ότι αποτελεί φυσιολογικό κομμάτι της γήρανσης· αν και κατά κανόνα αφορά τους ηλικιωμένους, αυτό δεν ισχύει. Φυσικά, ο εγκέφαλος, όπως όλα τα όργανα του σώματος, γερνάει με την πάροδο του χρόνου και έτσι οι νοητικές επιδόσεις μας αναμένεται να καμφθούν. Υπάρχουν όμως αρκετοί παράγοντες που μπορούν να επιταχύνουν τη νοητική έκπτωση. Κάποιοι, όπως π.χ. το φύλο, το επίπεδο εκπαίδευσης και η κληρονομικότητα, δεν μπορούν να τροποποιηθούν. Εμάς μας ενδιαφέρουν περισσότερο οι λεγόμενοι τροποποιήσιμοι παράγοντες, καθώς αυτοί είναι στόχοι των στρατηγικών πρόληψης.

Πρόληψη – η σχέση νόσου Alzheimer και σακχαρώδη διαβήτη

Εφόσον δεν υπάρχουν ακόμη ριζικές θεραπείες για την άνοια, είναι προφανές ότι αναβαθμίζεται ιδιαίτερα ο ρόλος της πρόληψης.

Πράγματι, έχει αποδειχθεί ότι η καλή υγεία των αιμοφόρων αγγείων (καλή ρύθμιση αρτηριακής πίεσης, σακχάρου και λιπιδίων) προστατεύει τόσο από τη νόσο Alzheimer όσο και από την αγγειακή άνοια. Μάλιστα, έχει υπολογιστεί ότι τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη έχουν 47% μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν άνοια στο μέλλον. Ειδικά για τη νόσο Alzheimer, η αύξηση του κινδύνου ανέρχεται στο 39%, ενώ για την αγγειακή άνοια εκτινάσσεται στο 138%! Η υπεργλυκαιμία, η χρόνια φλεγμονή, το οξειδωτικό stress και η διαταραχή των επιπέδων ινσουλίνης και λιπιδίων τόσο στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 όσο και στον τύπου 2 επιταχύνουν την καταστροφή των νευρικών κυττάρων που παρατηρείται στη νόσο Alzheimer.

Αντίστροφα, μελέτες έχουν δείξει ότι και οι ασθενείς με νόσο Alzheimer πολύ συχνά αναπτύσσουν σακχαρώδη διαβήτη. Είναι τόσο στενή η εξάρτηση του εγκεφάλου από την κατανάλωση γλυκόζης, που κάποιοι έχουν αποκαλέσει τη νόσο Alzheimer «διαβήτη τύπου 3»!

Εκτός βέβαια από την καλή ρύθμιση του σακχάρου, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της άνοιας παίζουν η αποφυγή του καπνίσματος και της παχυσαρκίας, η σωματική, κοινωνική και πνευματική δραστηριότητα και η ισορροπημένη δίαιτα (με βάση το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής). Η ρύθμιση των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου για άνοια μπορεί να αποτρέψει περίπου το 1/3 των νέων περιπτώσεων. Αξίζει, λοιπόν, να φροντίσουμε την υγεία της καρδιάς και των αγγείων μας, ώστε να απολαύσουμε μια ζωή με ποιότητα και στην τρίτη ηλικία!

Διαβάστε επίσης Συνήθεις Ύποπτοι της καρδιάς και των αγγείων

Για να ενημερωθείτε σχετικά με τις δράσεις μας μπορείτε να ακολουθήσετε τις σελίδες μας στο Facebook και στο Instagram!