Το κακόηθες μελάνωμα αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή δερματικού καρκίνου, λόγω του μεταστατικού του δυναμικού σε λεμφαδένες και εσωτερικά όργανα. Παρά τα μέτρα πρόληψης και τη σημαντική ευαισθητοποίηση επιστημόνων υγείας (ιατρών, νοσηλευτών, επισκεπτών κλπ) και κοινού, το μελάνωμα παραμένει μια μορφή καρκίνου με αυξητική τάση στη συχνότητά της.

Σύμφωνα με τις βάσεις επιδημιολογικών δεδομένων των ΗΠΑ, υπολογίζεται πως το μελάνωμα καταλαμβάνει την 5^η και 6^η θέση μεταξύ των συχνότερων κακοήθων νεοπλασιών σε άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχα.  Μάλιστα δε, καταγράφεται μια αύξηση στη συχνότητα εμφάνισής του έως και 5 φορές κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Χαρακτηριστικά, στην Κεντρική Ευρώπη καταγράφεται αύξηση από τα 3 έως 4 περιστατικά μελανώματος ανά 100.000 πληθυσμού το 1970 στα 10 έως 15 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού το 2010. Τα θετικά νέα προέρχονται από το μέτωπο της θνησιμότητας, όπου φαίνεται πως οι θάνατοι εξαιτίας του μελανώματος παραμένουν σταθεροί παρά την αύξηση του συνόλου των περιστατικών. 

Προφανής αιτία αυτής της θετικής έκβασης, αναλογικά με το μεγάλο αριθμό νέων περιστατικών ενός απειλητικού όγκου για τη ζωή, αποτελεί η πρόληψη του μελανώματος. Κάθε μελάνωμα που διαγιγνώσκεται και εξαιρείται χειρουργικά σε αρχικό στάδιο, επί της ουσίας είναι ιάσιμο. Στις δε πρώιμες μορφές του το μελάνωμα μπορεί να ξεγελάσει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και τον ιατρό, καθώς έχει μεγάλη ομοιότητα με μια κοινή ελιά. Ωστόσο, η πορεία του είναι διαφορετική σε σχέση με ένα σπίλο (ελιά), μιας και το μελάνωμα μεγαλώνει εκτός φυσιολογικού πλαισίου της συνολικής εικόνας του δέρματος του ασθενούς. Συγκεκριμένα, οι βλάβες του μελανώματος εξελίσσονται ασύμμετρα σε μέγεθος, σχήμα και χρωματική σύσταση (χρωματική ετερογένεια >3 χρωμάτων).  Είναι ευνόητη, επομένως, η αξία της προληπτικής επίσκεψης στο Δερματολόγο, καθώς εκείνος είναι εκπαιδευμένος να διακρίνει ένα μελάνωμα σε πολύ αρχικό στάδιο, όπου η αντιμετώπιση του οδηγεί πρακτικά στην ίαση.

Παράλληλα με το μελάνωμα, υπάρχουν και άλλες μορφές καρκινωμάτων του δέρματος, οι οποίες αφενός είναι πολύ συχνότερες του μελανώματος αφετέρου δεν είναι άμεσα τόσο απειλητικές για τη ζωή των ασθενών. Οι δύο βασικοί εκπρόσωποι είναι το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος, εκ των οποίων το πρώτο αποτελεί μάλιστα τη συχνότερη μορφή κακοήθους νεοπλασίας στον άνθρωπο. Αυτοί οι τύποι καρκινωμάτων εμφανίζονται κατά κανόνα σε χρόνια ηλιοεκτεθειμένες περιοχές, όπως το πρόσωπο και η κεφαλή, ως ερυθηματώδη ογκίδια, τα οποία συχνά έχουν και σημεία εξέλκωσης. Χωρίς αμφιβολία, αυτή η κατηγορία νεοπλασιών δεν έχει τόσο έντονο μεταστατικό δυναμικό σε εσωτερικά όργανα – ιδίως το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα – όπως το μελάνωμα. Ωστόσο, λόγω της πολύ μεγάλης συχνότητάς τους και με δεδομένη την κακοήθη φύση τους, αποτελούν μια σημαντική αιτία νοσηρότητας που απασχολεί πλέον και άτομα σε μικρότερη ηλικία από την 5^η δεκαετία της ζωής τους.

Η συσχέτιση όλων αυτών των μορφών δερματικού καρκίνου με το Σακχαρώδη Διαβήτη έχει διερευνηθεί ενδελεχώς τις τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχει εύλογος προβληματισμός για το κατά πόσο η ήπια ανοσοκαταστολή και οι συννοσηρότητες που προκαλεί ο διαβήτης στο δέρμα, π.χ. περιφερική αγγειοπάθεια, νευροπάθεια κλπ, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της εμφάνισης αυτών των δερματικών όγκων. Άλλωστε, επιδημιολογικά δεδομένα αναδεικνύουν την αυξημένη συχνότητα άλλων μορφών καρκίνου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, όπως αυτός του ήπατος, των χοληφόρων κλπ. Σύμφωνα με τις μελέτες, αλλά και την κλινική εμπειρία, αποδεικνύεται πως δεν υπάρχει καμία αποδεδειγμένη σχέση – αύξησης ή και ελάττωσης – μεταξύ μελανώματος και διαβήτη. Αντιθέτως, φαίνεται να υπάρχει μια ελάχιστα αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης μη-μελανωματικών καρκίνων του δέρματος στα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Ωστόσο, ως προς την τελευταία παρατήρηση, σε όλες τις μελέτες εκφράζεται επιφύλαξη για την απόλυτη στατιστική ορθότητα αυτού του στοιχείου.  Ούτως ή άλλως είναι αρκετά υψηλή και συνεχώς αυξανόμενη η εμφάνιση αυτών των μορφών δερματικού καρκίνου πλην μελανώματος στο γενικό πληθυσμό και ακόμη πιο έντονα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, όπως κατά κανόνα είναι και τα άτομα με διαβήτη. Πέρα από όλα αυτά, όμως, κρίνεται απαραίτητη η τήρηση μέτρων πρόληψης και προστασίας από τους διαβητικούς ασθενείς που αφορούν τους δερματικούς καρκίνους. Συγκεκριμένα, πρέπει να επισκέπτονται μια φορά το χρόνο το Δερματολόγο για προληπτική εξέταση και πρέπει επίσης να έχουν σωστές συνήθειες έκθεσης στον – ευεργετικό κατά τα άλλα – ήλιο, όπως η εφαρμογή αντηλιακού με ευρύ φάσμα προστασίας για UVA και UVB ακτινοβολία, η παραμονή σε σκιερό μέρος στην παραλία, η αποφυγή απευθείας έκθεσης κατά τις ώρες 12-4 το μεσημέρι κ.ά.