«Ως ακράτεια ούρων ορίζεται η ακούσια απώλεια ούρων, που αποδεικνύεται αντικειμενικά και δημιουργεί πρόβλημα στην κοινωνική ζωή και την προσωπική υγιεινή. Απώλεια ούρων από οδό εκτός της ουρήθρας ορίζεται ως εξωουρηθρική ακράτεια».
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι πιθανό να επηρεάσει τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης με πολλούς τρόπους προκαλώντας από συχνουρία, που οφείλεται στην κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας υγρών, έως βλάβη στα νεύρα της ουροδόχου κύστης. Εάν παρατηρείτε συμπτώματα διαβήτη (αίσθημα δίψας, συχνουρία και απώλεια βάρους) ή αν έχετε επιβαρυμένο ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια, θα πρέπει να κάνετε τις απαραίτητες εξετάσεις.
Tαξινόμηση της ακράτειας
- Από προσπάθεια: Απώλεια ούρων κατά τη φυσική δραστηριότητα (βήχας, φτάρνισμα, άσκηση).
- Από έπειξη: Απώλεια ούρων μετά από έντονη ανεξέλεγκτη έπειξη (πχ. κατά τον ύπνο).
- Λειτουργική: Απώλεια ούρων λόγω φυσικής ή νοϊκής αδυναμίας του ασθενή να προσεγγίσει έγκαιρα την τουαλέτα.
- Από υπερπλήρωση: Απώλεια μικρών ποσοτήτων, όταν η κύστη είναι υπερπλήρης ούρων.
- Μεικτή: Συνύπαρξη ακράτειας από έπειξη και προσπάθεια σε ποικίλο βαθμό.
Ένα προσεκτικό ιστορικό είναι απαραίτητο για να καθοριστεί το μέγεθος και η συχνότητα της απώλειας ούρων, καθώς μπορεί να υποδείξει το είδος της ακράτειας. Άλλα σημαντικά σημεία είναι η δυσφορία, η χρήση φαρμάκων και ιστορικό πρόσφατων χειρουργείων και ασθενειών. Στο ιστορικό μπορεί επίσης να δοθεί ένα διάγραμμα ή ημερολόγιο ούρησης, ώστε να προσδιοριστούν οι συνήθειες ούρησης και συνοδά σημεία. Επίσης, μπορεί να εκτιμηθεί η απώλεια ούρων με τη δοκιμασία της πάνας (pad test), όπου μετράται το βάρος της πάνας πριν και μετά, αφού φορεθεί για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ώστε να υπολογιστεί αντικειμενικά ο βαθμός απώλειας ούρων.
Επίσης, γίνεται εξέταση για πρόπτωση οργάνων της πυέλου, διερεύνηση για όγκους και νευρολογική εκτίμηση (ώστε να βρεθεί αν υπάρχει νευρολογικό αίτιο). Εργαστηριακές εξετάσεις περιλαμβάνουν τη γενική ούρων, βιοχημική εξέταση ούρων, κυτταρολογική εξέταση, κυστεοσκόπηση, υπερηχογράφημα και μέτρηση υπολείμματος ούρων.
Ο κύριος διαγνωστικός έλεγχος είναι η ουροδυναμική ανάλυση, η οποία γίνεται όταν οι άλλες μέθοδοι δεν έχουν σαφή συμπεράσματα, στην οποία μετράται η ροή των ούρων κατά την ούρηση. Χαμηλή ροή είναι ενδεικτική υποκυστικής απόφραξης. Με την ουροδυναμική ανάλυση μπορεί να προσδιοριστεί η λειτουργικότητα του εξωστήρα, η αισθητικότητα, χωρητικότητα και ενδοτικότητα της ουροδόχου κύστης και η συνεργασία εξωστήρα και σφιγκτήρα.
Η θεραπεία
Η θεραπεία πρώτης γραμμής της ακράτειας από προσπάθεια είναι μια σειρά ασκήσεων των μυών του πυελικού εδάφους, γνωστές ως ασκήσεις Κέγκελ (Kegel). Η ανταπόκριση είναι αργή κι έχουν χαμηλή συμμόρφωση. Αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να βοηθήσουν στην ακράτεια είναι η απώλεια βάρους, η διακοπή υπερβολικής λήψης υγρών, η διακοπή του καπνίσματος και του οινοπνεύματος και η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Στην επιτακτική ούρηση μπορούν να γίνουν προσπάθειες να αυξηθεί ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο ουρήσεις, γνωστές και ως εκπαίδευση της κύστης. Σε περιπτώσεις ακράτειας από υπερπλήρωση μπορεί να γίνει αυτοκαθετηριασμός, ώστε να αδειάσει η κύστη.
Η θεραπεία της επιτακτικής ακράτειας ούρων βασίζεται στη φαρμακευτική αγωγή, με τη χορήγηση αντιχολινεργικών φαρμάκων, τα οποία χαλαρώνουν τον εξωστήρα μυ.
Η χειρουργική θεραπεία της ακράτειας μπορεί να γίνει με την εφαρμογή κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης (tension-free transvaginal tape – TVT), μιας ταινίας από πολυπροπυλένιο κάτω από την ουρήθρα. Επίσης, μπορεί να γίνει έγχυση διογκωτικών υλικών και εφαρμογή τεχνητού σφιγκτήρα. Χρησιμοποιείται, κυρίως, σε άντρες με προστατεκτομή λόγω καρκίνου του προστάτη ή υπερτροφίας και αποτελείται από ένα δακτύλιο, ο οποίος όταν πατηθεί ένα κουμπί κάτω από το δέρμα ξεφουσκώνει, αφήνοντας τα ούρα να εξέλθουν από την κύστη.
