Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μία μεταβολική ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη.

Η νόσος παρουσιάζεται τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ένα στα 600 παιδιά έχει διαβήτη καθιστώντας έτσι τη νόσο ως τη συνηθέστερη χρόνια νόσο στην παιδική ηλικία.

Ο διαβήτης τύπου 1 αποτελεί αυτοάνοση νόσο κατά την οποία τα β-κύτταρα του παγκρέατος παράγουν ίχνη ή δεν παράγουν καθόλου ινσουλίνη. Ο διαβήτης αυτός εμφανίζεται σε παιδιά ή σε νεαρούς εφήβους.

Ο διαβήτης τύπου 2 προκύπτει λόγω της αδυναμίας του οργανισμού να παράγει επαρκή ινσουλίνη ή να ανταποκριθεί σωστά στην παρουσία της.  Τον διαβήτη τύπου 2 τον συναντάμε κυρίως σε ενήλικες άνω των 40 ετών αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστεί και σε υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά και εφήβους.

Η διατροφή αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την πρόληψη, την αντιμετώπιση αλλά και την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης των επιπλοκών σχετιζόμενων με τον Σακχαρώδη Διαβήτη.

Παρακάτω δίνονται Κύριες Διατροφικές και Συμπεριφοριστικές συστάσεις που το άτομο οφείλει να ακολουθήσει:

•συνίσταται απώλεια βάρους όταν αυτό δεν βρίσκεται στα φυσιολογικά πλαίσια (κυρίως σχετίζεται με τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2)

•κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων με καθορισμένη ποσότητα υδατανθράκων. Ορίζεται πως κάθε γεύμα θα πρέπει να απέχει κάθε 2,5- 3 ώρες .

•αποφυγή παρατεταμένης νηστείας

•κατανάλωση φρούτων και λαχανικών καθημερινά

•περιορισμός της κατανάλωσης κορεσμένου λίπους και trans λιπαρών

•κατανάλωση άπαχου κρέατος

•κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με μειωμένα λιπαρά

•έλεγχος των υδατανθράκων τόσο της ποσότητας όσο και της ποιότητας. Προτιμούμε υδατάνθρακες σύνθετους και επιλέγουμε ολικής άλεσης δημητριακά και ζυμαρικά. Ενημερωνόμαστε για τον γλυκαιμικό δείκτη των τροφίμων και επιλέγουμε τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο.

•αποφεύγουμε την κατανάλωση ζάχαρης, χρησιμοποιούμε υποκατάστατα βάση των συνιστώμενων δόσεων από το FDA

•κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες

•περιορισμός του Νατρίου και προσοχή στις κρυφές πηγές αυτού (σάλτσες, κονσερβοποιημένα τρόφιμα)

Είναι σημαντικό το άτομο, είτε πρόκειται για παιδί, είτε για ενήλικα να αντιληφθεί την σπουδαιότητα και τον καθοριστικό ρόλο που η διατροφή έχει στην πορεία της νόσου του. Όταν πρόκειται για παιδιά, αυτά εκπαιδεύονται τόσο από τον σύμβουλο διαιτολόγο-διατροφολόγο ο οποίος τους ενημερώνει για την σωστή διατροφική συμπεριφορά και πώς αυτή οφείλει να προσαρμοστεί στις προσωπικές ανάγκες και δραστηριότητες και έπειτα από τους ήδη εκπαιδευμένους γονείς.

Η καθημερινή αντιμετώπιση της νόσου στηρίζεται στην προσαρμογή της χορήγησης της ινσουλίνης  στις προσωπικές δραστηριότητες και ανάγκες του παιδιού.

Σημαντικό παράγοντα παίζει η σταθερότητα και η σύνθεση των κυρίων γευμάτων και των σνακ που στόχο έχουν την ελαχιστοποίηση των διακυμάνσεων του σακχάρου στο αίμα. Γι αυτό το λόγο απαιτείται σωστός καταμερισμός των γευμάτων και της ποιότητας αυτών.

Είναι σημαντικό το άτομο που πάσχει από τη νόσο να αντιληφθεί την ανάγκη της αλλαγής του τρόπου ζωής του. Το άτομο θα πρέπει να παροτρύνεται να ακολουθεί μία δίαιτα με βάση τις παραπάνω συστάσεις, να εντάξει τη φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητά του, να ακολουθεί πιστά τη φαρμακευτική του αγωγή και να ελέγχει τη γλυκόζη πλάσματος σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Κάθε παιδί με διαβήτη θα πρέπει να ακολουθεί εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής οργανωμένων γευμάτων που θα παρέχουν τα απαραίτητα ποσά ενέργειας με στόχο την προαγωγή της φυσιολογικής ανάπτυξης. Το πρόγραμμα των γευμάτων του παιδιού θα πρέπει να αναθεωρείται κάθε 3-6 μήνες προκειμένου να ανταποκρίνεται στις αλλαγές ανάπτυξης του παιδιού, το σχολικό πρόγραμμα, τα εποχιακά αθλήματα και το πρόγραμμα φροντίδας του παιδιού.