ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΓΟΝΙΔΙΩΝ BRCA -1, BRCA- 2

Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες.  Ο κληρονομικός καρκίνος αποτελεί σχεδόν το 30% του οικογενούς καρκίνου, δηλαδή το  10% του συνόλου των περιστατικών.

Τα BRCA-1 ΚΑΙ BRCA-2 είναι ογκοσταλτικά γονίδια, εντοπιζόμενα στα χρωματοσώματα 17p και 13p αντίστοιχα.Το 5% των καρκίνων του μαστού οφείλεται σε μεταλλάξεις των γονιδίων αυτών και 10-15% των καρκίνων των ωοθηκών.

Εάν υπάρχει καρκίνος μαστού σε συγγενή πρώτου βαθμού είναι προτιμότερο να γίνει ο γονιδιακός έλεγχος στο ήδη πάσχον άτομο, διότι εάν είναι αρνητικός τότε ο καρκίνος οφείλεται σε άλλα γονίδια. Εαν είναι θετικός ο γονιδιακός έλεγχος πρέπει να ελεγχθεί και η συγγενής (κόρη,αδελφή) της ασθενούς.

Οι φορείς των μεταλλάξεων έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο και στον άλλο μαστό, ειδικά οι φορείς με μετάλλαξη BRCA 1, καθώς και εάν έχει εμφανισθεί η νόσος σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών.

Άτομα υψηλού κινδύνου για ύπαρξη μεταλλάξεων γονιδίων BRCA 1 BRCA 2 τα οποία είναι υποψήφια για γενετική συμβουλή και γενετικό έλεγχο:

-Εάν έχει γίνει διάγνωση καρκίνου μαστού σε ηλικία μικρότερη των 50 ετών

-Δύο πρωτοπαθείς καρκίνοι μαστού στον ίδιο ή και στους δύο μαστούς

-Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό πρώιμου καρκίνου μαστού (ηλικία μικρότερη των 50)

– Καρκίνος μαστού σε άντρα

– Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ωοθηκών

– Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό φορέων BRCA 1 BRCA 2 μεταλλάξεων

-Triple negative (ER – ,PR- , HER2- ) σε ηλικία μικρότερη των 60 ετών

Αντιμετώπιση των φορέων των μεταλλάξεων brca 1, brca 2

-Εντατική παρακολούθηση.

-Από την ηλικία των 18 ετών δύο φορές το χρόνο κλινική εξέταση (ψηλάφιση).

-Ετήσια μαστογραφία και μαγνητική μαστογραφία από την ηλικία των 25 χρόνων.

-Φαρμακευτική αγωγή

-Χορήγηση Tamoxifen (αντιοιστρογόνο). Ελαττώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού 50%. Ειδικά σε φορείς BRACA 2 μεταλλάξεων

-Προφυλακτική χειρουργική

-Αμφοτερόπλευρη αφαίρεση ωοθηκών  πριν από την εμμηνόπαυση. Ελαττώνει πάνω από 60% τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, ειδικά των φορέων μετάλλαξεων brca 2

-Αμφοτερόπλευρη προφυλακτική μαστεκτομή. Ελαττώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού πάνω από 85%.

Η μερική μαστεκτομή,  η οποία ακολουθείται από ακτινοβολία , έχει την ιδια επιβίωση με την ολική μαστεκτομή, αλλά ο κίνδυνος τοπικής υποτροπής είναι μεγαλύτερος σε φορείς μεταλλάξεων, ειδικά σε νεαρές ηλικίες.

Οι φορείς των μεταλλάξεων των γονιδίων αυτών, με καρκίνο μαστού, έχουν σημαντικά υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου και  στον άλλον μαστό. Δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί ότι οι μεταλλάξεις των γονιδίων αυτών επηρεάζουν αρνητικά την επιβίωση της ασθενούς για το συγκεκριμένο καρκίνο.

Η μη ανίχνευση μεταλλάξεων σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό δεν εξασφαλίζει την αποφυγή νόσησης ούτε ο προσδιορισμός τους, αντίστοιχα, καθορίζει απολύτως το μέγεθος του αυξημένου κινδύνου, εφόσον και άλλοι γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν στην καρκινογένεση.