Νόσος που προσβάλλει τον τριχοσμηγματογόνο θύλακα, η ακμή εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας με μέσο όρο έναρξης τα 14-17 έτη στα κορίτσια και τα 16-19 έτη στα αγόρια, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως σχεδόν όλοι οι έφηβοι μεταξύ 15 και 17 ετών πάσχουν από κάποια μορφή ακμής. Η κοινή ακμή αποτελεί μία από τις τρεις πιο συχνές δερματοπάθειες σε Μ. Βρετανία, Γαλλία και Η.Π.Α. και εξελίσσεται με υφέσεις και εξάρσεις που διαρκούν από 2 έως 5 χρόνια, σταδιακά βελτιώνεται και υποχωρεί περίπου στο 25ο έτος της ηλικίας. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανισθεί μετά την ηλικία των 25 ετών (ενήλικος ακμή), καθώς και κατά τη διάρκεια ή μετά την εμμηνόπαυση (μετεμμηνοπαυσιακή ακμή).
Γενετικοί παράγοντες, όπως το θετικό για ακμή οικογενειακό ιστορικό, το άγχος, η διατροφή και οι ενδοκρινοπάθειες με αυξημένη ινσουλίνη συνδέονται κλινικά με την εμφάνιση ή επιδείνωση της ακμή. Εντούτοις, στην παθογένεια της ακμής φαίνεται πως αλληλεπιδρούν τέσσερις παράγοντες υπεύθυνοι για την εμφάνισή της: η υπερέκκριση του σμήγματος, η απόφραξη του τριχοσμηγματογόνου πόρου και ο αποικισμός του από το προπιονικό βακτηρίδιο της ακμής (P. acnes), καθώς και η παρουσία φλεγμονής.
Τι συμβαίνει, όμως, στα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ) και ποια η θεραπεία που θα ακολουθήσουν για να απαλλαγούν από την ακμή;
Η ακμή σε εφήβους και ενήλικες με ΣΔ ακολουθεί την κλασσική παθογένεια της ακμής, ωστόσο, όσοι πάσχουν από αντίσταση στην ινσουλίνη φαίνεται πως εμφανίζουν συχνότερα ακμή, ενώ οι πάσχοντες από ακμή παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα γλυκόζης ορού, καθώς και αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η θεραπεία της ακμής σε άτομα με ΣΔ εξατομικεύεται ανάλογα με την κλινική μορφή (φαγεσωρική, βλατιδοφλυκταινώδης, κυστική) και βαρύτητα, ενώ η καλή συνεργασία ιατρού-ασθενή είναι σημαντική.
Στόχος της θεραπείας είναι η μείωση της σμηγματόρροιας, των φαγεσώρων, του P. acnes και της φλεγμονής. Ωστόσο, στην αντιμετώπισή της θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στη διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, στη μεσογειακή δίαιτα και στην καθημερινή άσκηση που φαίνεται να οδηγούν στη βελτίωση της ακμής.
Συγκεκριμένα, η θεραπεία της ακμής κινείται σε τρεις άξονες:
1. Καθημερινός καθαρισμός του δέρματος με ειδικό σαπούνι για την ακμή που καθαρίζει το πρόσωπο και αφαιρεί το σμήγμα χωρίς να διαταράσσει την ισορροπία του δέρματος. Παράλληλα, ειδικός καθαρισμός του δέρματος με χημικά πίλινγκ, όπως το σαλικυλικό οξύ με ισχυρή κερατολυτική δράση που ρυθμίζει τη σμηγματόρροια και συμβάλλει στην εξάλειψη της ακμής, καθώς και χρήση ειδικών μασκών με υδροξυοξέα και άργιλο.
2. Τοπική αγωγή σε μορφής κρέμας ή γέλης με αντιβιοτικά και υπεροξείδιο του βενζολίου (benzoyl peroxide) για την αντιμετώπιση των φλεγμονωδών στοιχείων της ακμής και οξέων, όπως το ρετινοϊκό και το αζελαϊκό, για κερατόλυση.
3. Από του στόματος, θεραπεία με χορήγηση αντιβιοτικών, όπως η τετρακυκλίνη και οι μακρολίδες, για μείωση της φλεγμονής και του P. acnes.
Σε περιπτώσεις αποτυχίας των παραπάνω και σοβαρής ακμής, με κίνδυνο δημιουργίας ουλών, η χορήγηση ισοτρετινοϊνης κρίνεται επιβεβλημένη. Είναι άλλωστε ένα αποτελεσματικό φάρμακο, ασφαλές όταν χορηγείται από το δερματολόγο. Η χορήγησή του μπορεί να γίνει και σε άτομα που πάσχουν από ΣΔ, ενώ η ενδεχόμενη αύξηση της γλυκόζης, ως ανεπιθύμητη ενέργεια του φαρμάκου, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με τακτική παρακολούθηση και προσαρμογή της θεραπείας του ΣΔ.
Τέλος, είναι καλό να γνωρίζουμε πως η ακμή σχετίζεται με σημαντική αρνητική επίδραση στη ψυχολογία και στην ποιότητα της ζωής επηρεάζοντας τις διαπροσωπικές σχέσεις, την κοινωνικοποίηση και τον τομέα της εργασίας. Δεδομένου ότι η θεραπεία της είναι ασφαλής και αποτελεσματική σε άτομα με ΣΔ, ενημερωθείτε, επισκεφθείτε το δερματολόγο σας και αντιμετωπιστείτε τη οριστικά.
