Το παράδοξο της βιταμίνης D

167

Σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη μας έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D με εμφανείς επιπτώσεις, τόσο στην υγεία τους, όσο και στην ποιότητα ζωής τους.

Η μεγάλη έλλειψη της βιταμίνης σε 7 στους 10 κατοίκους της Μεσογείου, παρά το γεγονός ότι ζουν σε χώρες που «λούζονται» από ήλιο τις περισσότερες ημέρες του χρόνου, έχει επικρατήσει να αναφέρεται ως το «Μεσογειακό παράδοξο».

Οι κάτοικοι των χωρών αυτών έχουν πιο σκούρα επιδερμίδα και αυξημένη μελανίνη στο δέρμα τους, άρα χρειάζονται περισσότερη ώρα έκθεσης στον ήλιο για να παραχθεί η βιταμίνη D. Επίσης, λόγω της αυξημένης ηλιοφάνειας στις χώρες αυτές, γίνεται εκτεταμένη χρήση αντηλιακών που μπλοκάρουν την παραγωγή της βιταμίνης.

Παραγωγή

Η βιταμίνη D3 σχηματίζεται στον οργανισμό μας, κυρίως, μέσω της απορρόφησης της ηλιακής υπεριώδους ακτινοβολίας από το δέρμα, αλλά και από ορισμένες τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D.

Οι 2 μορφές, μεταβολίτες της βιταμίνης D είναι η εργοκαλσιφερόλη (βιταμίνη D2) η οποία περιέχεται στις τροφές και η χοληκαλσιφερόλη (βιταμίνη D3) που παράγεται στο δέρμα.

Πρόσφατες ιατρικές μελέτες των Πανεπιστημίων Harvard και UCLA California έδειξαν, ότι η παρουσία της βιταμίνης D είναι απαραίτητη για να μπορούν τα κύτταρα να έχουν πρόσβαση στη «βιβλιοθήκη» του DNA. Στο DNA μας υπάρχουν όλες οι πληροφορίες που χρειάζονται τα κύτταρά μας για να επιβιώσουν, ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν κάθε φορά. Εκτός από τους υποδοχείς στο έντερο και στα οστά έχουν προσδιοριστεί υποδοχείς βιταμίνης D και σε εγκέφαλο, προστάτη, μαστό, κύτταρα ανοσοποιητικού, αγγεία, καρδιά.

Έτσι, αποδεικνύεται ο σημαντικός ρόλος της βιταμίνης D όχι μόνο στην οστεοπενία- οστεοπόρωση, αλλά και στην εξασφάλιση μιας καλής άμυνας του οργανισμού με λιγότερα κρυολογήματα και θωράκισης του καρδιαγγειακού συστήματος. Επίσης, στην πρόληψη νοσημάτων, όπως οι κακοήθειες, ο ΣΔ, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η υπέρταση, η σκλήρυνση κατά πλάκας, τα αυτοάνοσα νοσήματα και οι υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αναπνευστικού.

Έλεγχος

Τα επίπεδα της βιταμίνης D πρέπει πλέον να ελέγχονται σε όλο τον πληθυσμό μέσω της μέτρησης της 25(OH)βιτD3 στο αίμα. Η μέτρηση της 25(ΟΗ)βιτD3 δείχνει τις αποθήκες της βιταμίνης αυτής. Αυτή είναι μια προστεροειδής ορμόνη που αλληλεπιδρά με περισσότερα από 2500 γονίδια στο ανθρώπινο σώμα. Τελικό προϊόν του μεταβολισμού είναι η καλσιτριόλη 1,25 διυδροξυβιτD3.

Πηγές βιταμίνης D3

Οι κυριότερες διατροφικές πηγές της πολύτιμης βιταμίνης είναι τα λιπαρά ψάρια, τα αυγά και τα εμπλουτισμένα με τη βιταμίνη τρόφιμα. Σε περιπτώσεις διαπιστωμένης έλλειψης, ωστόσο, εκτός από την καθημερινή έκθεση 15 λεπτά την ημέρα στον ήλιο (όχι σε ώρα έντονης ηλιοφάνειας) χωρίς ηλιοπροστασία και της λήψης τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη D, o γιατρός σας πιθανότατα θα σας συστήσει και τη λήψη ειδικού συμπληρώματος διατροφής.