Το απόγευμα του Σαββάτου ο καιρός στη Θεσσαλονίκη ήταν και πάλι βροχερός. Το ραντεβού μας είχε οριστεί για ένα καφέ του κέντρου. Ο ίδιος, σε ένα τραπέζι στο βάθος, κρατάει στο χέρι τον οδηγό με όλες τις εκπαιδευτικές δράσεις της «eduACT», του οργανισμού που με τις δράσεις του μέσω ρομποτικής «LEGO EDUCATION», κώδικα και άλλων καινοτομιών προσπαθεί να αλλάξει την εκπαίδευση με τον τρόπο που την ξέραμε. Ο Κώστας Βασιλείου, άλλωστε, αποτελεί έναν από τους 200 δασκάλους του κόσμου που έχει ξεχωρίσει η LEGO για το έργο του και ο οργανισμός που ίδρυσε μαζί με εικοσιπέντε οραματιστές της εκπαίδευσης αποτελεί παγκόσμια καλή πρακτική. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια έχει καταφέρει να εισάγει τη ρομποτική τόσο σε σχολεία όσο και σε συνειδήσεις. Παιδιά ρομά, κρατούμενοι στις φυλακές ανηλίκων, νέοι που αναζητούν μία διαφορετική μάθηση. Το κοινό της ρομποτικής τεράστιο. Η κατάσταση στην Ελλάδα προβληματική. Η συζήτησή μας ξεκινά.
«Στην Ελλάδα το πρόβλημα δεν βρίσκεται στα άτομα αλλά στα σύνολα. Ο κάθε εκπαιδευτικός από μόνος του είναι φάρος καινοτομίας και δημιουργικότητας, από τη δασκάλα που θα φτιάξει κουκλάκια από ανακυκλώσιμα υλικά μέχρι εκείνη που θα φτιάξει μουσικό σύνολο με χρήση τάμπλετ και θα μιλήσει στα παιδιά της για τον κώδικα μέσω σκρατς. Το ζήτημα είναι, όμως, ότι θεσμικά αυτό δεν υπάρχει ακόμα τρόπος να γενικευτεί και να οργανωθεί, καθώς η καινοτομία στην πράξη ξεκινάει από τη βάση και ανεβαίνει. Για παράδειγμα στην Πορτογαλία από το 2015-16 η διδασκαλία του κώδικα μπαίνει στο ωρολόγιο πρόγραμμα για όλα τα σχολεία, ενώ πιλοτικά ξεκινάει και η διδασκαλία ρομποτικής.
Η δική μου άποψη για το σχολείο, λοιπόν, έχει να κάνει με την οριοθέτηση των στόχων και αυτοί δεν πρέπει να είναι άλλοι από τους παρακάτω για τους μαθητές: Να μάθουν την αίτια για την οποία μαθαίνουν. Να μπορούν να αξιοποιήσουν την γνώση άμεσα και μάλιστα με πρακτικό τρόπο. Να παίξουν. Το παιχνίδι είναι ο καλύτερος τρόπος μάθησης δεν αποτελεί κίνητρο, αλλά ουσία. Παίξτε π.χ. την κλασική και αγαπητή σε όλους monopoly με παιδιά 4 και 6 χρονών και μπορείτε να κάνετε γλώσσα, μαθηματικά, κοινωνική και πολιτική αγωγή, ιστορία, γεωγραφία, καλλιτεχνικά, μουσική κ.α.», αναφέρει χαρακτηριστικά και στέκεται στην πρώτη του επαφή με τη ρομποτική.
«Βρισκόμουν το 2012 για εκπαιδευτική επιμόρφωση στη Νορβηγία και ταυτόχρονα έκανα το διδακτορικό μου όταν επισκέφτηκα την πρώτη σχολική αυλή ανοικτής μάθησης στο Haugesund. Εκεί μου παρουσίασαν την ιδέα τους για το παιχνίδι και τη μάθηση. Τα παιδιά είναι φτιαγμένα για να παίζουν. Το παιχνίδι, η ελευθερία κίνησης και έκφρασης και η χρήση όλων των αισθήσεων χωρίς όρια είναι η φυσιολογική διαδικασία μάθησης. Η ρομποτική τους δίνει όλα αυτά και μερικά παραπάνω, όπως την αποκαλυπτική διαδικασία. Όταν η μάθηση γίνεται παιχνίδι τότε τα παιδιά βάζουν την επιμονή, το πάθος και τον ενθουσιασμό και έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα.
Γενικά, έχει επικρατήσει η άποψη ότι οι τραγουδιστές και οι αθλητές έχουν μεγάλη επίδραση πάνω στον κόσμο ως μοντέλα-πρότυπα, έτσι με τη ρομποτική και τον διαγωνισμό First Lego League θέλαμε να δώσουμε στην επιστήμη της τεχνολογίας μια αθλητική και εντυπωσιακή νότα συνδυάζοντας τον φιλικό ανταγωνισμό με τη μουσική και το χορό. Κάτι τέτοιο, ως προσέγγιση εκπαίδευσης δεν υπήρχε στην Ελλάδα και από την πρώτη στιγμή έδειξε να ενθουσιάζει τα παιδιά. Πλέον, έχουμε παιδιά που θεωρούνται «κουλ» απλά και μόνο γιατί προγραμματίζουν ένα αυτόνομο μηχάνημα, γιατί ξέρουν να γράφουν κώδικα ή γιατί κάνουν ένα ωραίο animation.
Έτσι, με το πρόγραμμα «Ρομποτική για όλους» περισσότερα από 20.000 παιδιά έχουν κατασκευάσει και προγραμματίσει δωρεάν το δικό τους ρομπότ! Συγκεκριμένα, με έναν καθαρά καθοδηγητικό και συντονιστικό ρόλο από την πλευρά του εκπαιδευτή, τα παιδιά, χρησιμοποιούν τη σειρά «LEGO Mindstorms» και κατασκευάζουν – προγραμματίζουν τα ρομπότ τους, βρίσκουν λύση σε διάφορες δοκιμασίες και κατανοούν πρακτικά και βιωματικά έννοιες των μαθηματικών, της φυσικής και του προγραμματισμού, έξω από την τάξη. Ταυτόχρονα, όμως, και αυτό είναι το πιο βασικό, περνούν ευχάριστα και δημιουργικά το χρόνο τους, καθώς βρίσκονται στα πλαίσια μιας ομάδας και συνεργάζονται για ένα κοινό αποτέλεσμα. Με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά προσεγγίζουν περισσότερο έναν πιο επιστημονικό τρόπο λειτουργίας και σκέψης και προετοιμάζονται για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν ως ενήλικες», καταλήγει.
Η επόμενη πρόκληση με καλώδια και εκπαιδευτικές συνειδήσεις τον περιμένει. Και ο Κώστας Βασιλείου γνωρίζει καλά και από τα δύο.
